داشتن اعتماد به نفس در سخنرانی ممکن است برای خیلی‌ها آرزویی دست‌نیافتنی به نظر برسد. در شروع یک سخنرانی ممکن است مطالب خود را فراموش کنید. بی‌قرار و مضطرب گردید؛ دستپاچه شوید. ممکن است هنگام صحبت در یک گروه یا زمانی که در یک بحث گروهی شرکت می‌کنید و نظراتتان را در یک جلسه رسمی ارائه می‌دهید، با برخی از این شرایط روبه‌رو شوید.
چرا مبارزه می‌کنید؟
من با تماشای بسیاری از افرادی که به صورت فردی یا گروهی صحبت می‌کنند و نیز از طریق شواهد دیگر، اطمینان دارم، دلیل عمده نبود اعتماد به نفس در سخنرانی افراد، این است که در گذشته به اندازه کافی در چنین شرایطی صحبت نکرده‌اند. این بزرگترین دلیل است و چون خیلی ساده و بدیهی به نظر می‌رسد، اغلب به آن توجهی نمی‌شود.
مشاهدات من از دانشجویان دانشگاه، که به صورت گروهی صحبت می‌کنند
من یک کلاس از دانشجویان سی ساله دارم که با آنها تمرین سخنرانی می‌کنم. یک تمرین ساده به آنها دادم. دانشجویان به دسته‌های دو نفره تقسیم شدند و از آنها خواسته شد چند دقیقه با یکدیگر مصاحبه کنند تا از گذشته، سرگرمی‌ها و … خود اطلاع کسب کنند. پس از پایان مصاحبه، دانشجویان یک به یک به صورت داوطلبانه، جلو آمدند و آنچه را در مورد هم‌گروهی خود جمع کرده بودند، در کلاس بازگو کردند
من متوجه شدم که برخی دانشجویان داوطلبانه، پیشقدم می‌شوند و صحبت می‌کنند (مثلاً دسته اول). بعضی از آنها نیاز به کمک داشتند (مثلاً دسته دوم). با این وجود دانشجویان اندکی بودند که فقط پس از چندین نوبت پیش می‌آمدند (مثلاً دسته سوم). دسته اول دانشجویان، به طور کلی، بهترین صحبت‌ها را نیز از آن خود کردند. در دسته سوم، برخی دانشجویان به‌سختی صحبت می‌کردند و برخی پاراگراف آماده شده را می‌خوانند و فاقد اعتماد به نفس در سخنرانی بودند.
با کنجکاوی، از هر دانشجویی که در جلوی کلاس بود پرسیدم قبلاً فعالیت مشابهی انجام داده بود یا خیر؟ معلوم شد تقریباً همه دانشجویان دسته اول که دارای اعتماد به نفس در سخنرانی بودند، یا با مخاطبانی مانند این، صحبت کرده‌اند و یا در خارج از مدرسه فعالیت‌های فوق‌برنامه‌ی دیگری داشتند. مرددترین آنها، کسانی فاقد مهارت سخنرانی بودند(دسته سوم)، تقریباً هیچ تجربه این چنینی نداشتند.
کسانی که قبلاً با شرایط ناراحت‌کننده مشابه روبرو شده‌اند، در هنگام صحبت در میان جمع، راحتی بیشتری دارند. به عبارت دیگر، آنها در موقعیتی که با آن روبرو بودند، باتجربه‌تر بودند.
سخنرانی خوب، اثر بارها و بارها تمرین کردن است. در نهایت مهارت و اعتماد به نفس در سخنرانی را نتیجه می‌دهد. به عنوان مثال فردی که طنز کمدی استندآپ می‌آموزد، فقط برای راحت شدن در صحنه، زمان قابل توجهی صرف می‌کند. ویتنی کامینگ، یک کمدین مشهور، در مصاحبه خود با تیم فریس در کتاب خود از ابزارهای تیتان، تأکید دارد:
” یک و نیم الی دو سال اول استندآپ کمدی، فقط حفظ راحتی در صحنه است و این‌که چه می‌گویید اصلا اهمیتی ندارد.“
اگر دانشجویان دسته سوم نیز خود را در معرض چنین شرایطی قرار دهند، می‌توانند به گروه اول نیز بروند. توانایی اعتماد به نفس در سخنرانی، در گرو پذیرش ناراحتی و تجربه بیشتر و بیشتر شما است. توانایی (یا ناتوانی) شما در صحبت کردن، هیچ ارتباطی با هیچ فاکتور ذاتی ندارد. حتی کمرویی نیز قابل اصلاح است.
دانیل کویل در کتاب خود با عنوان «کد استعداد» به کلینیک Shyness در پالوآلتو کالیفرنیا، اشاره می‌کند، که در آن‌جا او و همکارانش بر روی مهارت‌های اجتماعی مشتریان خود کار می‌کنند. نیکول شیلوف، درمانگر این کلینیک، از این کتاب نقل قول می‌کند:
ما معتقدیم که مردم خجالتی نیستند بلکه آنها فاقد مهارت‌های اجتماعی هستند؛ چون این مهارت‌ها را به اندازه کافی تمرین نکرده‌اند. صحبت کردن با تلفن یا پرسیدن زمان از کسی، یک مهارت قابل یادگیری است. نکته اصلی این است که افراد باید در آن منطقه ناراحت توقف کنند و یاد بگیرند که اضطراب را تحمل کنند.
افراد خجالتی‌اند چون، در مواجهه با گروه‌های کوچک یا بزرگ به اندازه کافی تمرین نکرده‌اند؛ حتی توانایی‌های هنری نیز قابل یادگیری است. کارول دوک در کتاب Mindset ، روایت می‌کند که مردم پس از گذراندن یک دوره ۵روزه در این زمینه، چه میزان چشمگیر مهارت‌های نقاشی خود را بهبود بخشیده‌اند. برای کسب اعتماد به نفس در سخنرانی نیز اگر تمرین کنید حتما می‌توانید.
چه کار کنیم تا با اعتماد به نفس، در یک گروه یا جلسه صحبت کنیم؟
1– ناراحتی را در آغوش بگیرید. تجربه بیشتری کسب کنید
برای کسب اعتماد به نفس در سخنرانی، راه‌حل ساده است. خود را در شرایط قرار دهید. به تدریج آن را ادامه دهید؛ ابتدا با گروه‌های کوچک شروع کنید. به عنوان مثال بازیکنان بی‌تجربه کریکت ابتدا در مسابقات کم‌ارزش بازی می‌کنند و بعد از یافتن مهارت، وارد بازی‌های حرفه‌ای و پرهیجان می‌شوند.
با گام‌های کوچک شروع کنید. وقتی کاری را آغاز می‌کنید که قبلاً تلاشی نکرده‌اید، قطعا اشتباه خواهید کرد. از اشتباهات نترسید. هیچ‌کس تاکنون بدون اشتباه، مهارت جدیدی یاد نگرفته است و مهارت سخنرانی نیز از این قاعده مستثنی نیست. اما از آنها بیاموزید و آنها را در سناریوهایی با ریسک کم مانند کلاس و یا در بین دوستان قرار دهید و در موقعیت‌های پر‌مخاطب، مانند ارائه انتقادی قرار نگیرید.
2- سخنرانی خود را خوب آماده کنید
برای کسب اعتماد به نفس در سخنرانی باید متن خود را آماده کنید. آماده‌سازی قسمت آسان‌تر کار است که صددرصد در دست شماست. بنابراین خوب آماده کنید
3– با اعتماد به نفس ظاهر شوید
برای کسب اعتماد به نفس در سخنرانی بهتر است، با اعتماد به نفس ظاهر شوید؛ حتی اگر از درون در حال لرزیدن باشید یا عصبی شوید و محتوا یادتان رفته باشد. هیچ کسی از مخاطبان، متوجه آن اشتباهات نمی‌شود. این پدیده اثر نورافکن نامیده می‌شود و به طور خلاصه به این معناست که چقدر افراد، دیگران را متوجه عملکرد و ظاهر خود می‌کنند.؟
درس آموزنده
اگر هنگام صحبت در یک گروه یا ارائه سخنرانی احساس عصبی بودن می‌کنید، آرامش خود را حفظ کرده و با اعتماد به نفس به نظر برسید زیرا دیگران احتمالاً حتی عصبی بودن و اشتباهات کوچک شما را هم متوجه نمی‌شوند. اما اگر بیش از اندازه فکر می‌کنید که دیگران، هر اشتباه و هر نشانه‌ای را متوجه می‌شوند، احتمالاً اشتباهی مرتکب خواهید شد که مورد توجه همه قرار خواهد گرفت.
