ایراد سخنرانی و ارائه مطلب کار چندان آسانی نیست؛ چه برسد به اینکه سخنران تحت فشار محیط قرار بگیرد و مدام سوالات دشواری از او پرسیده شود. وقتی مخاطبان ما متخصصین رشته‌ای باشند ممکن است سوالاتی از ما پرسیده شود که باعث اضطراب و استرس شود. به همین دلیل بهتر است با فنون حل و فصل کردن این چالش هم آشنا شویم. در ادامه مطلب به این ترفند سخنرانی می‌پردازیم که چطور سوالات را به خوبی جواب دهیم و یا به اصطلاح حاضر جواب باشیم.
خواه یا ناخواه سخنرانی عمومی فعالیتی است که باعث ایجاد اضطراب در شخص می‌شود و تنها سخنوران موفق می‌توانند به خوبی چنین شرایطی را مدیریت کنند. این افراد از چه ترفندهایی برای تقویت مهارت سخنرانی خود جهت مدیریت چنین شرایطی استفاده کرده‌اند؟
به نظر برخی برای اینکه این مشکلات در حین ارائه به وجود نیاید بهتر است محتوایی کامل و تا میزان ممکن بی‌نقص برای سخنرانی آماده کنیم. آماده سازی محتوایی بی‌نقص تا حدود زیادی مشکل اضطراب را حل می‌کند ولی ترفند دیگری نیز وجود دارد که برای چنین مواقعی نیاز است و آن هم اینکه برای آماده و در لحظه پاسخ مناسب را برای سوال پیدا کنیم.
در ادامه دو ترفند برای حل کردن فشار روانی در سخنرانی عمومی و تقویت مهارت سخنرانی بیان کرده‌ایم که می‌تواند برای شما مفید باشد. هر دو تمرین برای تقویت مهارت سخنرانی ترتیب داده شدهاند و با استفاده از آن‌ها می‌توانید به شخصی مسلط به موضوع تبدیل شوید. به خاطر داشته باشید که ارائه‌ی سخنرانی کاری است که همه می‌توانند انجام دهند و این ارائه‌ی خوب است که شما را نسبت به بقیه متمایز می‌کند.
تمرین اول: چگونه با سرعت تمام متن سخنرانی بنویسیم
تمرین اول بدون در نظر گرفتن چند دقیقه‌ای که بابت آماده شدن برای آن نیاز است، حدودا 15 دقیقه طول می‌کشد. ابتدا باید روی چند برگه موضوعات و مشکلات چالش برانگیز مرتبط با عنوان سخنرانی را بنویسید. این نوشته‌ها را در جایی بگذارید و با انجام فعالیت‌های دیگر سعی کنید موضوع نوشته‌های خود را تا حدودی فراموش کنید.
در وهله‌ی بعدی به سراغ نوشته‌ها برگشته و یکی را به صورت شانسی انتخاب کنید. البته برای اینکه این قسمت از چالش دقیق‌تر باشد می‌توانید از همکار یا دوستی بخواهید موضوعات را روی برگه یادداشت کند تا واقعا ندانید قرار است با چه موضوعاتی مواجه شوید.
حال که موضوعی را به صورت شانسی انتخاب کردید به خودتان 15 دقیقه زمان دهید تا یک سخنرانی 3 تا 5 دقیقه‌ای برای آن آماده کنید. به خاطر داشته باشید که حق دارید تنها کلمات کلیدی و عبارت کوتاه یادداشت کنید و نباید متن کامل سخنرانی بنویسید.
در ادامه‌ی این چالش باید این کارها را انجام دهید:
- در قدم بعدی باید سه ادعا در رابطه با موضوع انتخابی بیان کنید و برای هر کدام نیز مدرکی ارائه کنید. این مدرک می‌تواند تجربه‌ی شخصی، نظر متخصصان، آمار یا مطالعات و… باشد.
- برای شروع سخنرانی خود روش جالبی پیدا کنید. سخنرانی را تنها با بیان کردن موضوع شروع نکنید و روشی جالب برای پرداختن به مسئله پیدا کنید. همین قاعده برای پایان دادن به سخنرانی نیز صدق می‌کند. اگر می‌خواهید به روش‌های جالب در این زمینه نگاهی بیندازید می‌توانید به سخنرانی‌های TedTalk مراجعه کنید چرا که بیشتر سخنرانان آن روش جالبی برای شروع سخنرانی و پرداختن به مسئله‌ی مورد بحث دارند.
- از سخنرانی خود فیلمبرداری کرده و عملکرد خود را بررسی کنید.
فواید: این تمرین چهار صلاحیت یا توانمندی را در شما می سنجد:
- توانایی شما در برنامه‌ریزی سخنرانی منسجم در مدت زمانی کوتاه؛
- مهارت شما در استفاده از شواهد برای تثبیت یک ادعا؛
- قابلیت شما در ایجاد گفتمانی استوار و منطقی؛
- چیرگی شما در ارائه‌ی پاسخی جالب و جذاب که توجه شنوندگان را به خود جلب کند.
تمرین دوم برای تقویت مهارت سخنرانی: همان تمرین اول ولی با وقت کم‌تر.
برای اینکه مهارت سخنرانی خود را به چالش بکشید می‌توانید از این تمرین استفاده کنید.
کاری که در این تمرین باید بکنید آسان ولی چالش برانگیز است. ابتدا یک دقیقه وقت دارید در مورد یک موضوع شانسی که ترجیحا شخص دیگری آن را برای شما مشخص کرده یادداشت برداری کنید و بعد هم یک دقیقه فرصت دارید با استفاده از یادداشت‌های خود در مورد آن صحبت کنید.
اگر موضوعاتی که در این تمرین استفاده می‌کنید مربوط به کار یا حیطه‌ی تخصصی شما باشد مسلما بهتر می‌توانید در مورد آن‌ها صحبت کنید؛ استفاده از موضوعات متفرقه باعث می‌شود مهارت سخنرانی شما بیشتر به چالش کشیده شود. این تمرین باعث می‌شود اعتماد به نفس شما نیز بیشتر شود.
شاید در ابتدا که این تمرین را انجام می‌دهید اصلا نتوانید به خوبی از پس آن بر بیایید ولی با تمرین بیشتر می‌توانید موفق شوید. این شرایط سخت است که از ما انسان‌های قوی‌تری می‌سازد و به همین دلیل باید برای تقویت مهارت سخنرانی خود مدام از این دو تمرین استفاده کنید تا در کار خود بهتر شوید.
هربار که این تمرین را انجام می‌دهید از خود فیلم بگیرید و بعد از تمام شدن تمرین، عملکرد خود را مورد ارزیابی قرار دهید.
یکی از فایده‌های این تمرین این است که شما را برای سخنرانی در مورد موضوعات ناشناخته آماده می‌کند. اگر می‌خواهید واقعا در برابر پرسش‌های دشوار در سخنرانی‌های خود پاسخی داشته باشید از تمرین دوم بیشتر کمک بگیرید.
نتیجه گیری
تقویت مهارت سخنرانی مانند بسیاری از مهارت‌های دیگر نیاز به تمرین دارد. در مراحل اولیه‌ی تمرین سخنوری سعی می‌شود درست‌گویی، فنون ادبی مناسب سخنرانی و مهارت‌های دیگر مورد بررسی قرار گیرد و در صورت نیاز تقویت شود. در ادامه و بخش‌های تخصصی‌تر باید سعی کرد تا حد ممکن شرایط سخنرانی حین تمرین را دشوارتر کرد تا سخنران در حین ایراد سخنرانی اصلی خود دچار مشکل نشود.
