احساستان نسبت به مارها؟ موجودات جالبی هستند! ترس از پرواز؟ به‌هیچ‌وجه! سخنرانی عمومی چطور؟ آه که چقدر وحشتناک است! می‌شود چیزی شبیه به حکایت جن و بسم‌الله! تنها فکر کردن درباره سخنرانی عمومی (ترس از سخنرانی معمولاً به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین و متداول‌ترین ترس‌ها شناخته می‌شود) می‌تواند آشفته و مضطربتان کند! اما روش‌های زیادی وجود دارند که می‌توانید با توسل به آن‌ها بر ترس از سخنرانی غلبه کرده و یاد بگیرید چطور یک سخنرانی عمومی خاطره‌انگیز داشته باشید.
در این مطلب قصد داریم به 10 نکته طلایی در ارتباط با ایراد یک سخنرانی جادویی اشاره کنیم که در کاهش ترس از سخنرانی، عبور از پندارهای نادرست و بهبود عملکرد، کمکتان خواهند کرد.
1. نگرانی، احساسی طبیعی است. با تمرین، خودتان را برای ایراد یک سخنرانی عمومی عالی و کاهش ترس از سخنرانی آماده کنید!
اکثر افراد هنگام ایراد سخنرانی برخی از واکنش‌های فیزیولوژیکی را مثل تپش قلب و لرزش دست‌ها احساس می‌کنند. چنین احساساتی را به‌هیچ‌وجه به این مسئله مربوط نکنید که عملکرد ضعیفی ارائه خواهید داد یا قرار است آبروریزی کنید! اتفاقاً بعضی از تنش‌های روانی، مفید و سازنده هستند. پمپاژ آدرنالین، موجب می‌شود کمی عرق کنید و این واکنش فیزیکی به هشیاری بیشتر و ارائه بهترین عملکرد از سوی شما منجر خواهد شد.
بهترین راهکار برای غلبه بر ترس از سخنرانی، آماده‌سازی و تمرین است. زمانی را به مرور چندباره‌ی یادداشت‌هایتان اختصاص دهید. وقتی با محتوای سخنرانی، احساس راحتی کردید، تا می‌توانید تمرین کنید. می‌توانید از نحوه ارائه‌تان فیلم‌برداری کرده یا از دوستی معتمد بخواهید ایرادات احتمالی کارتان را گوشزد کند.
2. مخاطبینتان را بشناسید. شما برای آن‌ها صحبت می‌کنید، نه برای خودتان!
پیش از انتقال پیام‌هایتان، ببینید مخاطب آن‌ها چه کسانی هستند؟ تا می‌توانید در مورد حاضرین جلسه، اطلاعات کسب کنید. چنین کاری باعث می‌شود بدانید برای ایراد یک سخنرانی عمومی مطلوب، باید از چه واژه‌هایی استفاده کنید یا به چه میزان از اطلاعات نیاز دارید؟
3. مطالبتان را برای نیل به اهدافی که دارید، به اثربخش‌ترین شکل ممکن سازمان‌دهی کنید!
برای ایراد یک سخنرانی عمومی، چارچوب مشخصی ایجاد کنید. موضوعات، اهداف کلی و جزئی، ایده‌های اصلی و نکات محوری را یادداشت کنید. اطمینان حاصل کنید که ظرف همان 30 ثانیه نخست از آغاز سخنرانی می‌توانید توجه مخاطبین را جلب و از آن‌ها دلبری کنید!
4. حواستان به بازخوردها باشد و خود را با آن‌ها انطباق دهید!
لحظه‌ای از تمرکز روی مخاطبین غافل نشوید. واکنش‌هایشان را بسنجید و پیامتان را با بازخوردهای دریافتی، سازگار کنید. فراموش نکنید که انعطاف‌پذیر باشید. ایراد سخنرانی عمومی بر اساس یک قالب خشک و از پیش تعیین‌شده باعث می‌شود که حتی در جلب‌توجه بهترین مخاطبین نیز ناکام مانده و آن‌ها را گیج کنید.
5. به شخصیتتان اجازه بروز دهید!
خودتان باشید! حین ایراد یک سخنرانی عمومی و اساساً در هر نوع رابطه‌ای تلاش کنید شبیه یک کامپیوتر سخنگو نباشید! اگر به شخصیتتان اجازه بروز دهید، قابلیت باورپذیری و اعتبار گفته‌هایتان را افزایش خواهید داد. اگر مخاطبین بتوانند شما را یک فرد صادق و واقعی ببینند، به آنچه می‌گویید، اعتماد بیشتری خواهند کرد.
6. از زبان مؤثر، شوخ‌طبعی و داستان‌گویی استفاده کنید!
سعی کنید هر از گاهی حکایات کوتاه و جذاب را نیز در سخنرانی‌تان بگنجانید. با انجام این کار در جلب‌توجه مخاطبین، قطعاً موفق‌تر عمل خواهید کرد. مخاطبین معمولاً از حد مشخصی از شخصی‌سازی در یک سخنرانی عمومی استقبال می‌کنند. بیان یک حکایت یا داستان شخصی جالب می‌تواند ایده خوبی در این زمینه باشد.
7. بر اساس رئوس مطالب پیش بروید و تا مجبور نشدید، روخوانی نکنید!
روخوانی از یک متن یا یک اسلاید، رابطه بین فردی میان گوینده و شنوندگان را مختل می‌کند. از طریق حفظ تماس چشمی با مخاطبین، می‌توانید تمرکزتان را روی خودتان و پیامتان حفظ کنید. یک طرح کلی مبتنی بر رئوس مطالب ، می‌تواند برای یادآوری مطالبی که قرار است بگویید و نگران فراموش کردنشان هستید، کافی باشد.
8. از صدا و دست‌هایتان به شکلی اثربخش استفاده کنید و حرکات عصبی را تا می‌توانید، کاهش دهید!
در یک سخنرانی عمومی، بخش مهمی از پیام، از طریق ارتباط غیرکلامی به حضّار منتقل می‌شود. یک سخنرانی عمومی خوب، از طریق انتقال واضح و عاری از تحریفِ ایده‌های گوینده، توجه مخاطبین را به خود جلب می‌کند.
9. از همان ابتدا توجهات را جلب و سخنرانی را به شکلی پویا تمام کنید!
آیا حضور در جلسه‌ای که با عبارت " امروز می‌خواهم با شما در مورد فلان موضوع صحبت کنم" آغاز می‌شود، برایتان جذابیت دارد؟ یقیناً اکثریت قاطعِ افراد به این پرسش، پاسخ منفی می‌دهند. در عوض آغاز سخنرانی با ارائه آمار و ارقام غیرمنتظره یا بیان یک حکایت یا نقل‌قول جالب و الهام‌بخش می‌تواند، بدیل خوبی برای این آغاز کسالت‌بار باشد. سخنرانی‌تان را با ارائه خلاصه‌ای از آنچه گفته‌اید و بیان یک جمله خاص و به‌یادماندنی به پایان برسانید. بدین ترتیب می‌توانید مطمئن باشید که مخاطبین، سخنرانی‌تان را هرگز فراموش نخواهند کرد.
10. از دستگاه‌های صوتی و تصویری به شکلی مناسب و هوشمندانه استفاده کنید!
استفاده بیش‌ازحد از دستگاه‌های صوتی و تصویری می‌تواند ارتباط مستقیم شما با مخاطبین را مختل کند پس در استفاده از این دستگاه‌ها، جوانب احتیاط و اعتدال را در نظر بگیرید. استفاده از این دستگاه‌ها باید طوری باشد که به شفاف‌سازی گفته‌ها و نیز جلب و حفظ توجه مخاطبین کمک کند.
سخن آخر
تمرین الزاماً به ایراد یک سخنرانی عمومی بی‌نقص منجر نمی‌شود. اساساً یک ارتباط خوب، هرگز نمی‌تواند عاری از نقص باشد و خوشبختانه کسی هم از شما انتظار ندارد که در همه جنبه‌ها کامل و بی حرف‌وحدیث باشید! با این وجود، صرف زمان برای تمرین بیشتر، به شما در ایراد یک سخنرانی عمومی هر چه بهتر و کاهش احساس ترس از سخنرانی کمک می‌کند. شاید نتوانید استرس، اضطراب و ترس از سخنرانی را کاملاً کنترل کنید اما تمرین مناسب یادتان می‌دهد چطور چنین احساساتی را به حداقل برسانید.
