خلاصه: آیا دوست داری در اولین جملاتی که میگی، توجه مخاطباتو بدست بیاری؟ در این پُست از مدرسه سخن، کلکسیونی از بهترین ایدهها را با مثالها و نکتهها براتون نوشتیم.
آقای دیوید آگیلوی متخصص تبلیعات میگوید: وقتی میخوایی کپسول آتشنشانی را تبلیغ کنی، با کلمه “آتش” شروع کن. شما در یک تبلیغات تلویزیونی فقط 30 ثانیه مهلت دارید تا توجه مخاطب رو جلب کنید. خیلی مهم است که بدانید چگونه در این 30 ثانیه نگاهها را به سمت خود بکشید و گوشها برای شنیدن کلمات بعدی شما تیز شود. اینجاست که شما میتوانید روی مخاطب تاثیری بزارید تا شما را دنبال کنند. پس موفقیت شما بستگی به این دارد که بتوانید توجه مخاطب رو بگیرید و او رو به شنیدن ادامه حرفهای خودتون مهیج و علاقهمند نگه دارید.
جلب توجه در سخنرانی چیست و چگونه کار میکند؟
یک جلب توجه حرفهای تاکتیکی است که در ابتدای سخنرانی انجام میدهند تا سریع در سرزمین تصورات مخاطب لانه ایجاد کند. یا اگر جور دیگری نگاه کنیم؛ جلب توجه مانند قراردادن یک کِرم روی قلاب ماهیگیری است. از این رو، جلب توجه در سخنرانی تاکیتیکی است که باعث میشود؛ مخاطبان در کمترین زمان به صحبتهای شما جذب شوند تا پیگیری ادامه صحبتهای شما باشند.
تاکتیک جلب توجه شما باید در اول صحبت شما اجرا شود. میتوانید روی اولین اثر روی مخاطب حساب باز کنید. چون شما قراره یک تاکتیکی بکار ببرید، پس نباید مثل سخنرانهای خستهکننده و بیحال، لحظات ارزشمند اولیه را بسوزانید. یک تحقیق علمی درباره مغز نشان میدهد، انسانها به چیزهای کسلکننده توجه نمیکنند. بنابراین باید با خلاقیت در سخنرانی مخاطبان خود را شگفتزده کنید.
چگونه میتوان برای جلب توجه تاکتیکهایی را ابداع کرد؟
اگر اصول اصلی جلب توجه مخاطب را دنبال کنید، ابداع یک روش جدید چنان هم سخت نیست. یک تاکتیک خوب، مختصر، گیرا، تمرین شده و مرتبط با موضوع سخنرانی شماست.
برای مثال؛ بیایید تصور کنیم که شما قراره درباره موضوع سرمایهگذاری باید سخنرانی کنید. به جای طرح کردن سوالات بیمزه و روشنی مثل “چه تعداد از شما با شنیدن این حقیقت که خانهتان به پولی که دادید، نمیارزد، ناراحت میشوید؟” شما باید سوالاتی را مطرح کنید که ذهن مخاطب رو تحت تاثیر قرار دهد. برای مثال میتوانید بگویید: «چه تعداد از شما میدانید که خانه شما امنترین سرمایهگذاری برای شماست؟».
12 تاکتیک معرکه برای جلب توجه مخاطبان
اگر به فکر ابداع تاکتیکهایی برای جلب توجه مخاطباتون هستید، اما فعلا گیر کردید و سرنخی ندارید، پیشنهامون این است که از 12 تاکتیکی که ما برای شما معرفی میکنیم، استفاده کنید.
1- با آنچه مورد قبول است، مخالفت کنید
یکی از روشهای جلب توجه مخالفت و رد مفاهیمی است که همه مردم آن را قبول دارند. در این شرایط شما عکس این باور را بیان میکنید و یا با چیزی که مردم قبول دارند؛ مخالفت میکنید. برای مثال تریدرهای بازار بورس و سرمایه معمولا میگویند، برای سود کردن شما باید در قیمت کف بخرید و در قیمت بالا بفروشید. در این شرایط شما میگویید؛ خیر این اشتباه است. چونکه وقتی قیمتها پایین است، این روند ادامه دارد و این ضرر ممکن است باز هم ادامه داشته باشد. درصورتی که در زمان رشد سهام، مطمئن هستیم که این سهم حرکت خود را شروع کرده است. این روش برای جلب توجه مخاطبان هنگام سخنرانی یک محرک است.
2- سوالاتی بپرسید که از پاسخ داشتن بینیاز هستند
یکی از ایدههای جلب توجه مخاطبان طرح کردن پرسشهایی است که پاسخ آن در ذهن مخاطبان است. سادهتر بگیم، سوالاتی هستند که نیاز به پاسخ ندارند. یکی از مثالهای این تاکتیک، سخنرانی سایمون سینکس در تِد (TED) است. او با طرح پرسش زیر سخنرانی خود را شروع کرد:
وقتی چیزها آنطور که پیشبینی میکنی، اتفاق نمیافتد، آنها را چطور توضیح میدهی؟ یا چرا اَپِل اینقدر نوآور است؟ چرا اینطور به نظر میاد که آنها چیزهای خاصی دارند؟
3- مطالب تکاندهنده بیان کنید
وقتی در پیداکردن ایده برای جلب توجه سخنرانی گیر کردهاید. از یک حقیقت تعجببرانگیز یا شگفتانگیز استفاده کنید. این روشی مطمئن و تضمینی برای جلب توجه مخاطبان است. برای پیدا کردن اخبار یا مطالب تکاندهنده در رابطه با موضوع سخنرانی زمان بگذارید. برای مثال، زمانی که موضوع بحث شما سخنرانی درباره حفاظت از محیط زیست است، با جمله مقابل شروع کنید:
« هر 60 ثانیه، یک تکه از جنگلهای استوایی به اندازه یک زمین فوتبال از بین میرود. که میزان این نابودی در هر سال به بیش از 31 میلیون زمین فوتبال میرسد. »
4- به رویدادهای تاریخی منابع ارایه دهید
یکی دیگر از ایدههای جلب توجه مخاطبان، ارایه یک رویداد تاریخی در شروع سخنرانی است. ممکن است روزی که شما سخنرانی دارید، یک رویداد تاریخی مهمی هم باشد که مرتبط با موضوع سخنرانی شماست. ارایه جالب این رویداد تاریخی میتواند تاکتیک شما برای جلب توجه باشد. شما خیلی سریع میتوانید سایت Time.ir یا یک تقویم باز کنید و درباره رویدادهای مهم تاریخی آن روز خبر دار شوید.
5- عبارت «تصور کنید» را بکار بگیرید
شاید شما هم تجربه کردهاید، به کاربردن عبارت «تصور کنید» همه مخاطبان را برای ایجاد یک تصویر ذهنی دعوت میکند. برای مثال در یکی از سخنرانیها، آقای چِن اینطور شروع میکند: لطفا چشمهای خود را ببندید و دستهای خود را باز کنید. الان تصور کنید که چه چیزی را میتوانید در دستهای خود قرار دهید؛ یک سیب، یا شاید کیف پولتان. الان چشمهایتان را باز کنید. یک زندگی چطور؟
سپس او یک اسلایدی را باز میکند که تصور زیبایی از زندگی را نشان میدهد که در آن یک بزرگسال نوزادی کوچک را در کف دست خود نگه داشته است.
ترکیب تاکتیکی برای جلب توجه به همراه تصویر سازی یک روش بسیار خوب برای جذب کردن مخاطب در ابتدای کار است.
زمانی که شما از مخاطب میخواهید که قدرت تخیل و تصور خود را بکار گیرند، آنجا قدرت و انرژی بسیار خارقالعادهای روی میدهد. شما به راحتی از این تکنیک میتوانید در هر جایی و هر موضوعی استفاده کنید و به لطف این تکنیک میتوانید افقی روشن و مثبت یا فردایی بهتر را در تصورات مخاطبان ایجاد کنید. حتی از این روش میتوانید کمک بگیرید و کاری کنید که مخاطبان خود را برای لحظاتی در موقعیت و شرایط دیگران قرار دهند.
6- کمی از حرفهی هنرپیشگی و دنیای سینما اضافه کنید
شما بهتر میدانید که امروزه مردم عمدتا زمان فراغت خود را با فیلمها و سریالها یا برنامههای تلویزیونی میگذارند. از بین این همه کار هنری برخی هستند که همه مردم به آن علاقه دارند و با آن زندگی میکنند. در این تکنیک شما میتوانید در شروع سخنرانی از یک جمله یا حرف مهم و شناخته شده استفاده کنید و سریع توجه مخاطبان را به خود جلب کنید. یا شاید هم شما یک جمله انگیزشی خاصی رو از دل فیلمها و سریالها کشیدهاید، از آن هم میتوانید استفاده کنید.
7- حس کنجکاوی مخاطبان را برانگیزید
یکی از تاکتیکهای بیرقیب برای جلب توجه، شعلهور کردن احساس کنجکاوی در مخاطبان است. برای این کار میتوانید عبارتی یا مطالبی را طراحی کنید که بتونه مخاطبان را به پاسخ یا داستان آن، علاقمند کنه و آنها را برای فهمیدن بیشتر درباره موضوع حریص کنه. برای مثال نویسنده پرفروش آقای دَن پینک این تاکتیک را در یکی از سخنرانیها به صورت کاملا حرفهای اجرا کرد. او گفت:
من میخوام به یک چیز اعتراف کنم. در ابتدا، چیزی حدود 20 سال قبل، کاری کردم که از آن پشیمانم. چیزی که به آن افتخار نمیکنم. چیزی که همیشه از ته دل خواستم کسی از آن خبردار نشود. اما آن چیز را اینجا احساس میکنم باید مطرح کنم. در اواخر دهه 80 میلادی و در لحظات بیخردی دوران جوانی، من به دانشگاه حقوق رفتم.
این مدل از شروع سخنرانی که اگر همراه با مزهپرانی باشد، تاثیر بسیار زیادی در جلب توجه مخاطبان دارد.
8- از جملات قصار به شکل متفاوتی استفاده کنید
گاهی اوقات، استفاده از جملات قصار، مخاطب رو در دام میاندازد. معمولا خیلیها وقتی قصد دارند از جملات قصار استفاده کنند. سعی میکنند جملاتی رو انتخاب کنند که ساده و قابل درک باشه. اما شما میتونید کمی متفاوت عمل کنید. جملات را بگید و سپس آنها را کمی بپیچونید. مثلا ما شندیم که میگن:
« یک سفر 1000 کیلومتری با اولین گام شروع میشود. اما نباید فراموش کنیم که یک سفر بیمقصد هم با اولین گام شروع میشود.»
یا حتی میتوانید از جملات قصار خودتون استفاده کنید. مثلا وقتی موضوع افزایش درآمد هست. من همیشه یه جملهای را از پدربزرگم که بقال بود، استفاده میکنم. اون میگفت: « همیشه سعی کن با سود کم، فروش بیشتری داشته باشی»
9- از یک ضربالمثل خارجی استفاده کنید
درسته فرهنگ ایرانیان و قومیتی بودن آن، گنجینهای از ضربالمثلها را در زبان ترکی و کردی و … برای ما گلچین کرده است. اما بد نیست یه نگاهی به بیرون از ایران بیاندازیم و از ضربالمثلهای خارجی هم استفاده کنیم. وقتی که شما از یک ضربالمثل از فرهنگ و زبان دیگری استفاده میکنید که مخاطب هیچ شناختی از آن ندارد، مجذوب صحبت شما میشود. چون این صحبتها جدید هستند و شانس اینکه مخاطب اینها را شنیده باشد خیلی کم است. پس تازگی این حرفها آنها را برای گوشدادن هیجانزده میکند.
ایتالیایی: «آخرین لباسهای ما بدون جیب دوخته شدهاند»
ایرلندی: « شما هرگز نمیتوانید یک قطعه زمین را در ذهنتان شخم بزنید.»
ژاپنی: « میخهایی که بیرون زدهاند؛ با چکش فرو مینشینند. »
چینی: « کاغذ نمیتواند آتش را خفه کند.»
هر عبارتی که انتخاب میکنید، حتما قبلا راجع به ان تحقیق کنید و بدانید که معنی یا منظور از ضربالمثل چیست. در این صورت است که میتوانید با اطمینان در سخنرانی خود از آن استفاده کنید.
9- از سناریو ( چه میشد اگر …) استفاده کنید
یکی دیگر از روشهای محبوب استفاده سناریو ( چه میشد اگر …) است. مثلا اگر در مورد مدیریت مالی سخنرانی دارید میتونید بگید: «چه میشد اگه شما بدون قرض بودید… » استفاده از این جمله در ابتدای سخنرای ممکن است توجه مخاطبان رو به شما جلب کند، چونکه اندیشه آنها را به آیندهای روشن و امیدوارکننده سوق میدهد و در این صورت است که علاقه آنها را به خدمات یا محصول شما تشدید میکند.
10- یک داستان بگویید
یکی از تاکتیکهای خیلی معروف که همه از آن استفاده میکنند، بیان یک داستان در ابتدای سخنرانی است. حقیقتا هیچ چیزی نمیتواند بهتر از یک داستانی که خوب تعریف میشود، توجه مخاطبان را به سخنران، جلب کند. علم میگوید، مغز ما انسانها برای داستان شنیدن عادت دارد. اما داستان باید مختصر باشد. از جزئیات حداقلی برای روح بخشیدن به داستان استفاده شود. داستان شما باید اصیل باشد. همچنین پیام یا درسی هم در داستان شما نهفته باشد تا بتواند از دیدگاه شما حمایت کند.