مجریگری تلویزیون میتواند شامل وظایف مختلف و متعددی اعم از اجرای برنامه، خواندن اخبار یا گویندگی مستند باشد. اگر در مقابل دوربین حس راحتی و اعتمادبهنفس داشته باشید، مجریگری تلویزیون برایتان یک شغل عالی خواهد بود. برای مجری تلویزیون شدن هرچند مسیر معینی وجود ندارد؛ ولی دریافت مدرک دانشگاهیِ مرتبط با حوزهی رسانه میتواند به شما در گسترش مجموعه مهارتهایتان کمک زیادی کند. وقتی احساس آمادگی کافی کردید میتوانید با شرکت در تستهای لازم شروع به جستجوی شغل محبوبتان در تلویزیون کنید.
ولی چطور مجری تلویزیونی شویم؟ تا انتهای این راهنما با سخنوری همراه باشید تا همه چیز را درباره چگونگی مجریگری در تلویزیون بدانید.
الف. توسعه مهارتهای موردنیاز
1. مهارتهای ارتباطی خود را تقویت کنید
برای مجریگری تلویزیون باید با لحنی واضح، گیرا و قاطع برای مخاطبان صحبت کنید تا آنها بهراحتی قادر به درک گفتههایتان باشند. برای تقویت مهارتهای کلامی و ارتباطی، با اطرافیانتان تمرین مکالمه انجام دهید. این کار باید بدون استفاده از اصوات پرکننده مانند «اوم»، «اِ» و نظایر اینها صورت گیرد. اگر فرد مناسبی را در اطرافتان برای تمرین مکالمه پیدا نمیکنید، سعی کنید با صدای بلند بخوانید و حرف بزنید. فراموش نکنید بهعنوان یک مجری تلویزیونی ممکن است گاهی لازم باشد محتوا را از روی متن یا دستگاه متن رسان برای مخاطبان بخوانید.
- زمانی که با افراد دیگر در حال گفتگو هستید این کار با اشتیاق و علاقه واقعی انجام دهید. به جای اینکه بگذارید آتش مکالمه فروکش کند همواره به دنبال راههایی برای ادامه صحبت و افزایش عمق گفتگو باشید.
- هنگام صحبت کردن با دیگران یا خوانش متن، ادای شکل صحیح هر کلمه را یاد بگیرید و تمرین کنید. به این ترتیب احتمال گیر کردن یا بیان نادرست واژهها در آینده را به حداقل میرسانید.
2. روی مصاحبه با دیگران و گوش دادن به آنها کار کنید
مجریان در بسیاری از برنامههای مناسبتی یا خبری باید با افراد دیگری که به آنها میهمان برنامه میگویند، مصاحبه کنند. بنابراین اگر به مجریگری تلویزیون علاقه دارید، از همین حالا سؤال پرسیدن از دیگران را تمرین کنید و نسبت به جوابی که میدهند واقعاً کنجکاو باشید. وقتی در حال صحبت کردن هستند، کلامشان را قطع نکنید زیرا این کار، اقدامی غیرحرفهای و نوعی بیاحترامی محسوب میشود. با دقت به آنچه میگویند گوش دهید تا گیج نشوید یا از جریان گفتگو عقب نمانید.
- توانایی مصاحبه با دیگران برای همه مجریان تلویزیون امری الزامی نیست. بااینحال این مهارت یک مهارت واقعاً ارزشمند است. زیرا باعث میشود یک مجری همهفنحریف باشید و فرصتهای شغلی بیشتری در دسترستان قرار بگیرد.
3. در برابر دوربین راحت و آسوده باشید
مجریان تلویزیونی صرفاً با افراد حاضر در صحنه و استودیو تعامل ندارند. کار اصلی آنها این است که مستقیم با دوربین حرف بزنند و از این طریق با مخاطبان ارتباط برقرار کنند. در منزلتان یک دوربین قرار دهید و گفتگوی مستقیم با لنز آن را تمرین کنید. وانمود کنید که دوربین، فردی دیگر است که در حال صحبت کردن با او هستید. بنابراین درست مثل یک مکالمه واقعی، با گفتگو درگیر شوید تا ملالانگیز و خستهکننده نباشید.
- نحوه اجرای سایر مجریان تلویزیونی را تماشا کنید تا ببینید آنها چطور با دوربین تعامل برقرار میکنند؟ سپس سعی کنید مجریگری تلویزیون را با الگوبرداری از سبک و عملکرد آنها تمرین کنید.
- از هر فرصتی که برای قرار گرفتن در مقابل لنز دوربین نصیبتان میشود استفاده کنید تا حس بهتری داشته باشید.
4. بداهه گویی را تمرین کنید
حین مجریگری تلویزیون همه چیز الزاماً مطابق برنامه پیش نمیرود. زیرا ممکن است در حال اجرای یک پخش زنده باشید یا افراد دیگر، مطالبی بگویند که از قبل پیشبینی نشده. اگر همه چیز طبق انتظار پیش نرفت، حالت جدید را بپذیرید و متناسب با آن واکنش نشان دهید. به این ترتیب میتوانید بدون اینکه به هم بریزید موقعیتهای غیرمنتظره را بهخوبی مدیریت کنید.
- برای تقویت بداهه گویی میتوانید در مصاحبهها یا گفتگوهای تمرینی، سؤالاتی بپرسید که جزء برنامه نیستند. یا چنانچه مرتکب اشتباهی شدید میتوانید لطیفهای بگویید یا با شوخطبعی به آن واکنش نشان دهید.
- شرکت در کلاس بداهه گویی میتواند در تقویت این مهارت شما بسیار مؤثر باشد. بنابراین اگر امکان شرکت در چنین کلاسهایی برایتان مقدور است، این کار را انجام دهید. شرکت در کلاسهای بداهه گویی علاوه بر اینکه به فردی جذاب و بذلهگو تبدیلتان میکند باعث میشود در رویارویی با موقعیتهای جدید احساس راحتی بیشتری داشته باشید.
ب. اخذ مدرک دانشگاهی در رشته رسانه
1. در کلاسهای مبتنی بر سخنرانی و نمایش، حضور فعالانهای داشته باشید
اگر هنوز در مقطع دبیرستان هستید، به کلاسهایی که با محوریت سخنرانی یا قرار گرفتن در مقابل دوربین برگزار میشوند، توجه ویژهای نشان دهید. در این کلاسها حضور فعالانهای داشته باشید تا دانش و مهارت کار کردن با دوربین و گروه فیلمبرداری را کسب کنید.
- در صورت برگزاری رویدادهایی مثل تریبون آزاد یا مناظره در مدرسه حتماً در آنها ایفای نقش کنید. شرکت در چنین رویدادهایی کمکتان میکند تا مجری بهتری باشید و واضحتر صحبت کنید.
- اگر در مدرسه نیستید، کماکان میتوانید برای تمرین سخنرانی در جمع و یادگیری تکنیکهای ویدئویی در دورههای آنلاین شرکت کنید.
2. در رشته روزنامهنگاری یا تولید برنامه (برنامهسازی تلویزیون) تحصیل کنید
در دانشگاه در رشتههایی تحصیل کنید که به توسعه دانش شما در زمینه تولید و روزنامهنگاری کمک کند. روی کلاسهایی مثل سخنرانی، فیلم، مصاحبه و تحقیق تمرکز نموده تا در این حوزهها به فردی مطلع و صاحبنظر تبدیل شوید. برای مطالعه و انجام تکالیف و پروژهها وقت کافی بگذارید تا بهترین نمرات ممکن را در امتحانات کسب کنید.
- برای مجریگری تلویزیون داشتن مدرک دانشگاهی یک الزام قطعی نیست. ولی بههرحال تحصیلات آکادمیک میتواند شانستان را برای یافتن شغل دلخواه تا حد زیادی افزایش دهد.
- برای شرکت در هر تئاتر یا رویداد مشابهی که دانشگاه برگزار میکند تست دهید تا حضور در مقابل مردم را تمرین کنید.
- برخی دانشگاهها دارای مشاغل یا باشگاههایی هستند که میتوانند به شما کمک کنند تا مجری بهتری باشید. بهعنوان مثال میتوانید در نقش یک راهنمای تور برای اردوهای دانشجویی ظاهر شوید تا از این طریق فرصتی برای تمرین تعامل با دیگران پیدا کنید. یا اینکه میتوانید برای تهیه فیلم از رویدادهای فرهنگی و تحصیلی به یک باشگاه رسانهای ملحق شوید.
3. برای متخصص شدن، موضوعی را انتخاب کنید که به آن علاقه دارید
بسیاری از مجریان تلویزیونی آگاهی بالایی در موضوعات و زمینههای مختلف دارند. خصوصیتی که آنها را به یک مجری تمامعیار و متمایز تبدیل میکند. ولی در ابتدای راه مجریگری تلویزیون بهتر است موضوعاتی را که واقعاً به آنها علاقه دارید انتخاب کنید و در وهله بعد، با شرکت در دورههای اضافی سعی کنید اِشرافتان را توسعه دهید. با خواندن مقالات یا تماشای ویدئوها همواره در جستجوی راههای بیشتری برای دانستن و یاد گرفتن باشید.
بهعنوان مثال اگر به رویداد و اخبارِ روز علاقه دارید شرکت در دورههای تاریخ معاصر یا مسائل جهانی ایده خوبی است. شرکت در چنین کلاسهایی کمکتان میکند تا گوینده خبر شوید یا اجرای برنامههای تاریخی را بر عهده بگیرید.
اگر علاقهای به تحصیل در دانشگاه ندارید، مشکلی نیست. همانطور که گفتیم داشتن تحصیلات و مدرک دانشگاهی برای مجریگری تلویزیون یک شرط لازم نیست. در عوض مقالات روز را بهصورت آنلاین بخوانید و خودتان را در زمینههایی که واقعاً دوستشان دارید، پیوسته بهروز نگه دارید.
پ. یافتن شغل مجریگری
1. از مهارتها و تجربیات کاری خود رزومه مناسبی درست کنید
یک رزومه حرفهای بسازید و مهارتها و تجربیات کاری خود را در آن بگنجانید. حین تهیه رزومه در صورت داشتن سابقه کاری مرتبط با اجرا، حتماً آن را ذکر کنید. حواستان باشد همه مهارتهایی را که واقعاً واجدشان هستید در رزومه بیاورید و نکتهای را از قلم نیندازید. این مهارتها میتواند شامل برقراری ارتباط، بداهه گویی، حضور در برابر دوربین و امثالهم باشد. سعی کنید رزومهتان را برای مجریگری تلویزیون در 1 تا 2 صفحه خلاصه کنید تا بررسی آن برای کارفرمایان کار طاقتفرسایی نباشد.
- از به کار بردن رنگها و الگوهای گرافیکی در رزومه غافل نشوید. این عناصر کمک میکنند تا رزومه شما بیشتر به چشم بیاید.
- جزئیات قد، وزن و مشخصات ظاهری خود را نیز در رزومه درج کنید؛ این اطلاعات به کارفرمایان کمک میکنند تا بدانند در یک نگاه چگونه به نظر میرسید؟ به این ترتیب میتوانند تشخیص دهند که آیا برای مجریگری تلویزیون یا هر برنامهی موردنظر دیگر، گزینه مناسبی هستید یا نه؟
2. از صورتتان عکس بگیرید (هدشات) تا کارفرمایان بدانند ظاهرتان چطور است؟
یک عکاس حرفهای استخدام کنید تا با استفاده از نور و کادربندی مناسب، عکسهای خوبی از شما بگیرد. این عکسها را حتماً در رزومه قرار دهید. در عکسها طوری لباس بپوشید که انگار در حال اجرای یک برنامه در زمینه موردنظرتان هستید. مستقیماً به دوربین نگاه کنید و لبخند بزنید؛ ولی درعینحال زوایا و حالات مختلف را امتحان کنید تا ببینید کدام حالت و زاویه، بهترین نما و جلوه را به عکسهایتان میدهد؟
- اگر فضای فیزیکی تمیز و روشنی در دسترستان است و دوربین خوبی دارید، نیازی به استخدام عکاس نیست. در این صورت به کمک یکی از دوستان یا اعضای خانواده میتوانید از خودتان عکسهای مناسبی بگیرید.
3. یک ویدئو شامل گلچینی از مهارتهای اجرایتان بسازید
این ویدئو که به آن Showreel هم میگویند، حاوی گزیدهای از اجراهای قبلی شماست. کارفرمایان با تماشای این ویدئو بهتر میتوانند شما را ارزیابی کنند و خواهند دانست که در مقابل دوربین چه انتظاری باید از شما داشته باشند؟ نوع اجرای موردنظرتان را مشخص نموده و فیلمها را حول محور همان نوع اجرا انتخاب کنید. اگر قبلاً تجربهای در این زمینه ندارید میتوانید از خودتان در حال اجرا فیلم بگیرید. سعی کنید ویدئویی که میسازید بیشازحد طولانی نباشد و ترجیحاً ظرف 4 دقیقه تمام شود.
- همه اجراهایی را که قبلاً داشتهاید در ویدئو نیاورید؛ این کار ممکن است کارفرما را در فرایند ارزیابی دچار سردرگمیکند. به جای این کار، صرفاً بهترین نمونه کارهایتان را در همان حوزهای که به آن علاقه دارید در فیلم بگنجانید.
- در ویدئوها هرگز از صدای فرد دیگری استفاده نکنید. خودِ خودتان باشید تا کارفرمایان بتوانند شخصیتتان را درک کنند.
4. جستجو برای مشاغل سطح پایینتر را شروع کنید
مجری شدن در تلویزیون کار راحتی نیست. بنابراین در ابتدای راه بهتر است به دنبال مشاغل مرتبط با تولید برنامههای تلویزیونی باشید. این مشاغل میتوانند دروازههای اولیهی ورود شما به عرصه مجریگری تلویزیون باشند. شغلهایی مثل اپراتوری دوربین، نویسندگی، ویراستاری یا دستیاری تولید گزینههای خوبی هستند. با ایفای نقش در این شغلها میتوانید وارد یک مجموعه رسانهای شده و از این طریق با افراد دیگر آشنا شوید. به این ترتیب علاوه بر آشنایی با چگونگی فرایند تولید برنامه میتوانید از نزدیک ببینید که مجریان حرفهای چگونه رفتار میکنند؟
5. شبکهسازی کنید
در رسیدن به جایگاه مجریگری تلویزیون، نمیتوان اهمیت شبکهسازی را انکار کرد. پس از طریق شبکهسازی و برقراری ارتباط با افراد دیگر، سعی در شکار فرصتهای جدید داشته باشید. با همکارانتان و اساساً همه اطرافیان گفتگو و تعامل کنید و رابطهای عمیق را با آنها شکل دهید. البته بهمحض آشنایی با افراد تأثیرگذار از آنها یک شغل جدید مثل مجریگری در تلویزیون را درخواست نکنید؛ چنین رفتاری میتواند زشت، غیرحرفهای و مأیوسکننده به نظر برسد. فقط تلاش کنید تا در تعاملاتتان، تأثیر مثبتی بر دیگران بگذارید. اگر بتوانید فردی را به شکل مثبت و معنادار تحت تأثیر قرار دهید، او نیز احتمالاً هر زمان که فرصتی برای استخدام پیش بیاید، شما را از یاد نخواهد برد.
- در محل کار به دنبال یافتن افرادی باشید که هدفی مشابه با هدف شما دارند. اینگونه میتوانید با هم کار کنید و به یکدیگر در دستیابی به اهدافتان یاری برسانید.
6. در همه تستهای مجریگری شرکت کنید
اغلب مجریان تلویزیونی برای نشان دادن مهارت و عملکرد خود به تهیهکنندگان در تستهای زیادی شرکت میکنند. بنابراین به دنبال شناسایی همه فرصتهای ممکن باشید تا در آنها خودی نشان دهید.
آگهیهای شغلی آنلاین را جهت پیدا کردن فرصتهای شغلی مرتبط با اجرا و مجریگری بهطور دائم رصد کنید. چندین نسخهی اضافی از رزومه، هدشات و نمونه کارهایتان تهیه نموده و آنها را به هر کارفرمایی که نظرتان را جلب کرده، بفرستید. سپس منتظر بمانید و ببینید آیا کسی با شما تماس میگیرد یا نه؟ برای شرکت در تستها با نهایت اعتمادبهنفس روی صحنه ظاهر شوید و هر آنچه را که تهیهکنندگان از شما میخواهند انجام دهید.
- نسخهای از رزومه خود را در اختیار افرادی که از شما تست میگیرند قرار دهید. درنهایت از آنها بابت وقتی که برای ارزیابی شما صرف کردهاند تشکر کنید تا شانس موفقیت بیشتری داشته باشید.
سخن آخر
افراد زیادی هستند که سودای مجریگری در تلویزیون را در سر دارند. البته که این علاقه، بیراه و بیدلیل نیست. بههرحال مجریگری تلویزیون سوای بحث هیجان، مزایای زیادی دارد که شهرت، احتمالاً محبوبترین آنهاست. آنچه خواندید یک راهنمای 13 مرحلهای بود که در آن تلاش کردیم یک مسیر حرفهای و درست را برای مجریگری در تلویزیون به علاقهمندان نشان دهیم.
درنهایت فراموش نکنید که آنچه در وهله نخست یک مجری را در ذهن مخاطبان ماندگار میکند، مهارتهای ارائه و قدرت سخنوری اوست. بنابراین در هر نقطهای از مسیر مجریگری تلویزیون، از تقویت مستمر این مهارتها دست نکشید.