افراد با سطوح مختلف هوش هیجانی، کم، متوسط یا زیاد ناچارند با تغییراتی که در محیط کار و از آن مهم‌تر در زندگی‌شان رخ می‌دهند، کنار بیایند.تغییرات، پیرامون ما را فرا گرفته‌اند. برخی از آن‌ها مطلوب ما و برخی دیگر مطلوبمان نیستند. در عصر حاضر، تغییرات بسیار سریع و احتمالاً سریع‌تر از هر برهه دیگری در تاریخ در حال وقوع هستند. اگر احساسات و عواطف مرتبط با وقوع این تغییرات را مدیریت نکنید، آنگاه همگامی با سرعت تغییرات در زمینه‌های مختلف مثل تغییراتی که در عرصه فناوری به وقوع می‌پیوندند، می‌تواند به امری غیرممکن تبدیل شود.
می‌دانیم که محیط کاری، یکی از رایج‌ترین عرصه‌های بروز تغییر است که وقوع تغییرات در آن، حالا دیگر بیش از آنکه یک رویداد تصادفی یا گاه‌وبیگاه باشد، یک الگوی دائمی و مستمر است. با این حال کارهای زیادی می‌توان برای مدیریت تغییر به‌نحوی اثربخش و بی‌دردسر در محیط کار انجام داد تا بتوانید از طریق به‌کارگیری روش‌های مبتنی بر اصول هوش هیجانی، نسبت به وقوع آن‌ها احساس خوشایندی داشته باشید. این گفتار، به تشریح پنج مهارت مهم، مبتنی بر هوش هیجانی در مدیریت تغییر، می‌پردازد.
مهارت۱: مایل به تغییر باشید و از آن استقبال نمایید!
جهان به‌سرعت در حال دگرگونی بوده و در هیچ مقطعی از تاریخ حیات بشری، زندگی با چنین سرعتی دستخوش تغییر و تحول نبوده است. بنابراین کسانی که بتوانند به بهترین شکل با تغییرات کنار بیایند، احتمالاً با سرعت و سهولت بیشتری در زندگی پیشرفت می‌کنند. چه بسیار کسانی که به دلیل عدم تمایل به تغییر، شغلشان را از دست داده‌اند. چه فراوان روابطی که به دلیل عدم تمایل به تغییر و وفق ناپذیری با شرایط جدید، به بن‌بست رسیده‌اند و چه زیاد، شرکت‌هایی که به دلیل عدم پذیرش تغییر و ناتوانی در واکنش مناسب نسبت به آن، نابود شده‌اند.
با پذیرش این واقعیت که تغییر یک پدیده عادی و نرمال است، به استقبالش بروید. اگر چنین کاری نکنید و نسبت به تغییر، مقاومت نشان داده و در انطباق با آن سرسختی کنید، غرق در احساسات ناخوشایند و مخرب خواهید شد. این واقعیت حاکی از آن است که شما می‌توانید از طریق توسعه هر چه بیشتر مهارت‌های هوش هیجانی، در حوزه خود مدیریتی، از منافع آن بهره‌مند شوید.
مهارت ۲- در جزئیات، تغییر ایجاد کنید!
همه ما انسان‌ها، مخلوقات و بندگان عادت هستیم. همواره اتومبیل یا لباسی را با همان رنگ موردعلاقه‌ی همیشگی می‌خریم. در جلسات، همواره کنار افراد مشخصی می‌نشینیم. از همان مسیر همیشگی رانندگی می‌کنیم و کار را در یک زمان از پیش تعیین‌شده و همیشگی آغاز می‌کنیم. تلاش کنید گاهی تغییراتی جزئی را در زندگی‌تان اِعمال کنید. مثلاً:
- لباسی با رنگ متفاوت بپوشید.
- ساعت مچی را به دست مخالف ببندید.
- حین جلسات، کنار افراد جدیدی بنشینید.
- از سیستم حمل‌ونقل عمومی برای رفتن به محل کار استفاده نمایید.
- یک سرگرمی جدید را دنبال کنید.
- موهایتان را برای مدتی رنگ نکنید.
- برای شرکت در جلسات جدید، داوطلب شوید.
به تغییر عادت کنید. هرقدر بیشتر با آن مأنوس شوید، احساس راحتی بیشتری نسبت به آن خواهید داشت. این عادت، بر سلامت و هوش شما از جنبه احساسی و عاطفی دلالت دارد.
مهارت ۳: پذیرای احساسات مختلف باشید!
بروز تغییر می‌تواند مُولّدِ احساسات ناخوشایند باشد. پس تحمل و پذیرش احساسات ناشی از بروز تغییر را بیاموزید. نباید تسلیم احساسات منفی شوید و اجازه دهید خود را به شما دیکته کنند. هوش هیجانی، به نحوه واکنشتان نسبت به احساساتی که دارید، می‌پردازد. مثلاً اگر ساعت مچی‌تان را به دست مخالف بستید و از این کار احساس ناخوشایندی پیدا کردید، این احساس را به حال خودش بگذارید. احتمالاً با گذر زمان، اثری از این احساس باقی نمانده و به وضعیت جدید عادت خواهید کرد.
هوش هیجانی، نه‌تنها مانع از تسلیم شما در برابر احساساتتان می‌شود، بلکه شما را از بروز یک واکنش همیشگی و بدون تغییر نسبت به آن‌ها نیز بازمی‌دارد.
زمانی که در حال انجام کاری هستید که به زعمتان ارزشمند است و عدم انجام آن، شما را از مزیت‌های خاصی محروم می‌کند، نحوه پذیرش و تحمل احساسات آنی و ناخوشایند ناشی از انجام آن کار را نیز یاد بگیرید. مراقبه یا همان Meditation می‌تواند کمکتان کند که هنگام تغییر با احساسات ناخوشایندِ احتمالیِ ناشی از آن، راحت‌تر کنار بیایید.
مهارت۴: در بعضی چیزها تغییری ایجاد نکنید!
هنگام کنار آمدن با تغییرات، بعضی چیزها را در همان وضعیت قبل حفظ کنید. مثلاً:
- به همان رستوران همیشگی بروید.
- اتومبیل قدیمی‌تان را حفظ کنید.
- در همان زمان همیشگی از خواب بیدار شوید.
- همان کیف دستی همیشگی را با خود حمل کنید.
- به همان باشگاه همیشگی بروید.
- وقتی شرایط کاری به‌سرعت در حال تغییر است، وضعیت خانه‌تان را ثابت نگه داشته و همان شکل همیشگی‌اش را حفظ کنید.
عدم ایجاد تغییر در بعضی زمینه‌ها کمکتان می‌کند احساس امنیت، کنترل و ثبات را حین تغییر از دست ندهید. از هوش هیجانی‌تان برای مدیریت عواطف و احساسات به شیوه‌ای مؤثر استفاده نمایید.
مهارت ۵: با افراد مثبت دم خور شوید!
وقتی افرادی در اطرافتان باشند که یکسره از وضعیت جدید، شکایت و گلایه دارند، کنار آمدن با تغییر طبعاً سخت‌تر می‌شود. بنابراین سعی کنید زمان بیشتری را صرف بودن با افرادی کنید که نسبت به تغییر، دیدگاه حمایتی داشته و از مدیریت تغییر استقبال نمایند.
افراد منفی می‌توانند احساسات ناخوشایندی را به شما القا کنند و برعکس، افراد مثبت می‌توانند روحیه احساسی‌تان را در جهت مطلوب ارتقا دهند. توانایی حفظ احساسات مثبت هم‌زمان با بروز تغییر، کاری است که افراد برخوردار از هوش هیجانی بالا از عهده‌اش برمی‌آیند.
برای مطالعه بخش دوم این مقاله کلیک کنید.
مقالات خواندنی:
10 نکته برای افزایش هوش هیجانی
اهمیت هوش هیجانی در تغییرات سازمانی: چطور درباره تغییرات سازمانی صحبت کنیم؟ (بخش دوم)
هوش هیجانی شایعات را متوقف می‌کند
اهمیت هوش هیجانی در تغییر سازمانی: چطور درباره تغییر سازمانی صحبت کنیم؟
7 مزیت ارتباط موثر، در مدیریت زندگی شخصی و حرفه‌ای
رازهای ارتباط مؤثر (بروزرسانی جدید)
لرزش دست و پا در هنگام سخنرانی، راه مقابله چیست؟
