سخنرانی عمومی و هنر ارائه مطلب، کاربرد و اهمیتشان صرفاً به سمینارها، تشریفات و مراسم خاص محدود نمیشود. بلکه تدریس در کارگاههای آموزشی نیز مستلزم برخورداری از مهارت بالا در فن سخنرانی و ارائه مطلب است. اگر سخنرانی عمومی و ارائه مطلب در فهرست اولویتهای زندگیتان، جایگاه مهم و ویژهای دارد، تا انتهای این مطلب از سخنوری با ما همراه باشید تا ببینید برای آنکه به یک مربی موفق در کارگاههای آموزشی تبدیل شوید، به چه مهارتهایی نیاز داشته و برای بهبود مهارت تدریس چه کارهایی باید انجام دهید.
ابتدا بیایید مروری بر ویژگیهای مشترک یک ارائهدهندهی خوب و موفق داشته باشیم و ببینیم آیا شما نیز برای برگزاری کارگاه آموزشی، واجد این ویژگیها هستید؟
- داشتن اعتمادبهنفس و جذابیت در حرف زدن
- تجربه تدریس قبلی در کلاسهای گروهی
- تجربه حضور در مقابل انبوهی از جمعیت و سابقه اجرا یا سخنرانی عمومی
- تجربهی ارائه در برنامههای رادیویی یا تلویزیونی
- آگاهی از آنچه برای بهبود مهارتهای یک ارائهدهنده لازم است
- توانایی تدریس به بیش از یک زبان (البته این ویژگی صرفاً برای کسانی که قصد تدریس در سطح بینالمللی را دارند، یک مزیت است)
- آشنایی با تبلیغات و رسانههای اجتماعی
اگر فاقد بعضی از ویژگیها یا تجارب مذکور هستید، میتوانید با مطالعه آنچه در ادامه میآید، آنها را در خود، ایجاد یا تقویت کنید.
1. در کارگاههای آموزشی مختلف حضور یابید!
در کارگاههای آموزشی و جلسات مختلف سخنرانی عمومی حاضر شوید و به سبک کاری مربیان و ارائهدهندگان دقت کنید و درباره نحوه ارائهی آنها، نکاتی را که لازم میبینید، یادداشت نمایید. ببینید کدام بخش از کار آنها را دوست داشتید؟ از کدام بخش از سبک ارائهی آنها میتوانید الگوبرداری کنید؟ وقتی نوبت به برگزاری کارگاه آموزشی خودتان رسید، حواستان باشد که هرگز محتوا، عنوان کارگاه و مواردی ازایندست را از جای دیگر کپی نکنید. در عوض میتوانید از سبک سخنوری مربیان دیگر یا فرمت برگزاری کلاسهای آنها به شکلی سازنده، الگوبرداری نمایید.
2. چه مزیت ویژهای برای به اشتراکگذاری با دیگران دارید؟
فرقی ندارد موضوع کارگاه آموزشیتان چه باشد! درهرحال به این فکر کنید که آیا تجربه یا مهارت ویژهای ورای آنچه قرار است در کلاس بگویید، برای به اشتراکگذاری با دیگران در چنته دارید یا نه؟ در این زمینه از دیگران بازخورد بگیرید تا ببینید واجد چه مزیت یا ارزش منحصربهفردی هستید. این به معنای ایجاد نوعی ارزش افزوده برای شرکتکنندگان در کارگاه آموزشیتان است.
3. کارگاه آموزشی را با سخنرانی عمومی اشتباه نگیرید!
احتمالاً پیش آمده در کارگاههای آموزشی حضور پیدا کنید که لبریز از جمعیت بوده و هیچ فضایی برای حرکت افراد در آنها وجود نداشته و با این وجود از حضور در آنها لذت بردهاید! اما خوب است بدانید بهترین کارگاههای آموزشی، آنهایی هستند که شرکتکنندگان بتوانند ضمن درک و احساس گفتههای مربی، خودشان نیز آنها را عملاً انجام دهند. کارگاه آموزشی با جلسات سخنرانی عمومی فرق دارد. یک قاعده کلی این است که هرگز با شرکتکنندگان در کارگاه آموزشیتان، بیش از 20 دقیقه (بهطور بیوقفه) صحبت نکنید. آنها باید بتوانند آنچه را میگویید، عملاً اجرا کنند. گاهی شاید لازم باشد ابتدا خودتان آنچه را به آنها یاد میدهید، اجرا نموده و آنها پس از مشاهده کاری که شما انجام میدهید، تلاش کنند آن را انجام دهند.
4. آنها درگیر نموده و این درگیری را حفظ کنید!
حتی اگر یک و فقط یک مخاطب وفادار و علاقهمند هم داشته باشید، معنایش این است که از قبل توانستهاید توجه یک فرد را به آنچه آموزش میدهید، بهخوبی جلب کنید. پس حالا تنها کاری که لازم است انجام دهید، تعمیم این درگیری به گروههای بزرگتر و ایجاد توجه و علاقه در تعداد بیشتری از افراد نسبت به کارتان است. برای این منظور:
- لبخند بزنید و از تماس چشمی با شرکتکنندگان غافل نشوید.
- اسامی افراد را صدا بزنید. وقتی هر یک از شرکتکنندگان در کارگاه آموزشیتان، برای انجام کار یا پاسخ به یک سؤال، داوطلب میشوند، ابتدا اسمشان را بپرسید و حین تدریس، گهگاه اسمشان را تکرار کنید. این یک مزیت بزرگ در سبک کاری مربیان است!
- وضعیت شرکتکنندگان را دائماً زیر نظر داشته باشید. اگر احساس میکنید انرژی کلاس اُفت کرده، یک تمرین گروهی نشاطآور انجام دهید. یا مثلاً اگر بیش از یک ساعت از آغاز کارگاه آموزشی گذشت، میتوانید یک استراحت و تنفس کوتاه ایجاد نمایید. در اینجا مجدداً یادآوری میکنیم هرگز در کلاس بیش از 20 دقیقه بهطور مداوم صحبت نکنید!
* موارد فوق، نکات مهمی هستند که رعایت آنها چه در یک کارگاه آموزشی و چه در یک جلسه سخنرانی عمومی اهمیت زیادی دارد.
5. آماده تبلیغ باشید!
این هنر خودتان است که بهعنوان یک میزبان آموزشی، تعداد شرکتکنندگان در کارگاهتان را افزایش دهید و برای نیل به این هدف لازم است برای کلاستان تبلیغ کنید. ارسال ایمیل، فعالیت در شبکههای اجتماعی و توزیع آگهی بین شرکتکنندگان از متداولترین و درعینحال مفیدترین اقدامات در این زمینه هستند. از نمایش قسمتی از آن چیزهایی که در کلاسهایتان آموزش میدهید، اکراه نداشته باشید. مثلاً میتوانید ویدئویی را از سبک تدریس یا بخشی از محتوای آموزشی کلاسها در یکی از شبکههای اجتماعیتان منتشر کنید. این میتواند یک اقدام تبلیغی هوشمندانه برای افزایش تعداد شرکتکنندگان باشد.
6. تمرین کنید!
پیش از آنکه تدریس در کارگاه آموزشیتان یا صحبت در یک جلسه سخنرانی عمومی را آغاز نمایید، بخشی از آنچه را قرار است انجام دهید، در حضور دوست، مادر، همسر و … اجرا کنید. اصلاً بهتر است گروهی از دوستانتان را جمع کرده و در مقابل آنها به تمرین بپردازید. با این کار میتوانید در مورد نقصهای احتمالی کارتان و اساساً هر آنچه برای بهتر شدن لازم است، آگاهی یافته و بازخورد و ایدههای سازنده دریافت کنید.
سخن آخر
با رعایت نکات فوق خواهید دید که پیشرفت چشمگیری در عرصهی ارائه، سخنرانی عمومی و مشخصاً تدریس در کارگاههای آموزشی خواهید داشت. البته پیشرفت در هر زمینهای، مستلزم پشتکار و قدری هم حوصله است که مطمئناً شما از عهدهاش بر خواهید آمد. پس کارگاه آموزشی خوب و مملو از جمعیت را برایتان آرزومندیم!
مقالات خواندنی: